Pavlov (1849-1936), nhà sinh lí học người Nga, lừng danh với thí nghiệm về phản xạ có điều kiện. Đối tượng để nhà bác học này mang ra thí nghiệm là con chó.
Watson (1878 – 1958) ứng dụng Pavlov để thí nghiệm trên con người và đẻ ra bộ môn Tâm lí học hành vi với công thức S – R (một kích thích S sinh ra một phản ứng R). Tâm lí học hành vi được mệnh danh là tâm lí học khách quan. Nhưng sau Watson, Tâm lí học hành vi bị phê phán quyết liệt mặc dù Watson có rào đón, phân biệt rất rõ, người khác chó ở trí tuệ và tâm hồn. Tâm lí học hành vi sau đó buộc phải thay đổi quan điểm và cải biên.
Điều lạ lùng là, thứ tâm lí học này đến Việt Nam được áp dụng hoàn toàn ở trình độ thí nghiệm của Pavlov. Họ thí nghiệm người như thí nghiệm… chó.
VTV trong chương trình “60 phút mở” đã tổ chức một cuộc thí nghiệm như Pavlov, nhưng lại tự xưng là ứng dụng Tâm lí học hành vi.
Tôi dám chắc chương trình này là sản phẩm của hai nhà tâm lí học Tạ Bích Loan và Phạm Mạnh Hà cùng sự hỗ trợ của nhà thơ, đại tá an ninh Hồng Thanh Quang và các an ninh mạng.
Họ đã xem dân như chó với cách gọi rất miệt thị là “lối sống bầy đàn”, “bản năng bầy đàn”, “thiếu suy nghĩ”, “thiếu ý thức”. Phan Anh được xem là chú chó điển hình mang ra diễn đàn làm thí nghiệm trực tiếp. Chúng ta, những người xem chương trình là cả đàn chó trong mắt họ. Và họ lấy chương trình này làm một kích thích xem phản ứng của đàn chó ấy ra sao.
Có hai kích thích (S) mà nhóm VTV tạo ra để xem phản ứng (R) của Phan Anh:
1) Phan Anh có thích quyền lực không bằng mồi nhử “động cơ quyền lực” họ đưa ra?
2) Phan Anh có muốn có tiền không bằng câu hỏi “anh chia sẻ clip cá chết vì ai và lợi ích gì?”
Quyền thì ai cũng thích, tiền thì ai cũng ham. Đó là phản xạ có điều kiện. Nếu Phan Anh mồm rõ dãi mà thú nhận cả hai thì họ cho cả: thăng quan và cho tiền Phan Anh. Từ nay Phan Anh hoặc câm mồm hoặc chia sẻ điều ngược lại, như clip cá sống chẳng hạn???
Nhưng bất ngờ, Phan Anh từ chối tất cả. Phan Anh có tâm hồn và trí tuệ của con người chứ không chịu mình là chó. Phan Anh vẫn cười và tuyên bố: đừng im lặng, hãy cất lên tiếng nói vì cộng đồng!
Thất bại với thí nghiệm trực tiếp ở Phan Anh, VTV vẫn cố tình cho xuất bản chương trình bằng cách cắt cúp nhiều đoạn, đảm bảo định hướng, để mang ra thí nghiệm với dân chúng mà họ cho là “bầy đàn”, “vô thức”. Kích thích từ clip này được hiểu như sau:
1) Cộng đồng mạng có sợ hãi không, khi nhìn thấy Phan Anh bị đấu tố và xét xử?
2) Cộng đồng mạng có chạy theo sự xỏ mũi của VTV không, khi VTV mới thực sự là sức mạnh truyền thông chính thống?
Hai kích thích này nhằm đàn áp dư luận và triệt hạ đối thủ VTC, dẹp loạn bọn báo chí phản chủ vì thời gian qua toàn loan tin ngoài định hướng.
Cũng thật bất ngờ, sau khi phát hành chương trình và chia sẻ clip trên mạng xã hội, VTV không nhận được một phản ứng nào của dư luận như mong muốn. Lãnh đạo VTV và những kẻ đứng đằng sau không ngờ, đang trời yên bể lặng thì bão táp nổi lên.
Chưa kịp nhặt gạch đá cho đủ để xây tháp truyền hình đạt kỉ lục cao nhất thế giới thì những kẻ chủ mưu làm cuộc thí nghiệm này đã phải gỡ clip xuống ngay lập tức!
Kẻ làm chó để chạy theo VTV thì chỉ một ít, mà không chịu làm chó thì có đến hàng triệu triệu người.
Nguyễn Thái Sơn, Hoàng Minh Trí tha hồ thi hành cái công vụ an ninh mạng quét kiểm tra xem có bao nhiêu phần trăm là chó và bao nhiêu phần trăm là người.
Món thí nghiệm này trẻ con nó bảo là chơi ngu. Quen miệt thị dân chúng rồi. Thảo nào không dưới một lần giữa nghị trường, không ít ông nghị, đại biểu của dân, từng tuyên bố “dân trí thấp”, tức xem ý thức của dân không hơn… con chó?
Không biết các người buồn hay vui khi thấy đại đa số dân nay đã thành người từ một thí nghiệm kiểu chó mà các người đã phát minh?

P/s: Tôi sẽ viết tiếp đề tài này cho đến khi VTV và những ai nhục mạ nhân dân biết cúi đầu xin lỗi nhân dân và biết tôn trọng nhân dân! Tôi đang viết vì lòng tự trọng của con người bị tổn thương chứ không vì động cơ nào cả. Tôi và mọi người có quyền phản kháng khi bị hạ nhục.
Loạt bài này dựa trên clip của chính VTV với hành vi của những người trong cuộc. Nếu thấy tôi nói sai, VTV và những ai liên quan có quyền tranh luận.
VTV dùng Tâm lí học hành vi đoán mò, áp đặt “động cơ quyền lực” hay tính chất “bầy đàn” cho người khác. Tôi cũng dùng Tâm lí học hành vi, nhưng không đoán mò hay áp đặt mà dựa hẳn vào ngôn ngữ trên clip để khẳng định ý đồ của VTV.

CHU MỘNG LONG