Tôn Nữ Thu Dung
Tôi đến phòng giáo dục trình diện vào một buổi sáng mùa thu. Đúng như trong sách vở: “một buổi mai đầy sương thu và gío lạnh”, mưa từ mặt sông bay hắt lên càng ray rứt trong tôi nỗi nhớ nhà. Người nhận giấy giới thiệu của phòng đọc quyết định và phán một câu:
-”Lên núi!”
Một người khác ngồi bên cạnh (chắc là phó phòng) liếc tờ giấy, ngẩng lên nhìn tôi, rồi cản:
-” Cô này đậu đầu khóa, có danh sách ở trường điểm thành phố, nhưng vì lý lịch nặng… hơn nữa cô ấy là một nhà văn.”
Mọi ý kiến được bàn bạc công khai – rất dân chủ – vì ở thời điểm đó chúng tôi chỉ là những con nai con ngơ ngác… và cũng ở thời điểm đó (1978) tất cả các xã đều thiếu trường và tất cả các trường đều thiếu giáo viên.
Tôi tròn mắt nhìn người gọi tôi là “nhà văn”, hoàn toàn xa lạ, nhưng thật là đẹp trai và nhân hậu (và đó sẽ là một câu chuyện khác, diễn biến vài năm sau, bạn có muốn biết?). Tôi bàng hoàng xúc động khi biết “tên tuổi” mình cũng thấu tới nơi đây…
-”Anh không thấy sao? Dòng Tôn Nữ con vua cháu chúa phải lên núi cho biết mùi…”
Tôi định hòi:
-”Mùi gì?”
Nhưng không dám, mẹ tôi đã dặn:
-”Khó khăn lắm con mới được đi dạy như mong ước thì đừng có mà nói năng xóc óc người ta, nghen con!”
Tôi cũng định nói:
-”Ông có biết không? Tôi ra trường với điểm thực hành cao tuyệt đối đó ông ạ! Hai người đậu nhì thua tôi đến 3 điểm. Lễ tốt nghiệp, trước mặt mấy ngàn giáo sinh và giáo viên toàn trường, ông giám đốc sở đã hứa là những người đậu đầu các khối sẽ được giữ lại trường hoặc về bất cứ trường nào mình chọn, nhưng cuối cùng chỉ mình tôi lọt về cái huyện tận cùng của tỉnh. Ông nghĩ sao?”
Chẳng ai có ý kiến gì cả ngoài hai ý kiến mà tôi định nói (nhưng không nói), ông ta nhìn tôi:
-”Sao, cô có chấp hành sự phân công của tổ chức không?”
Tôi mệt mỏi gật đầu:
-”Đâu cũng được… miễn là đừng có ma!!!”
Cả phòng bật cười, ai cũng ngỡ tôi nói thật lòng, bởi tôi có khuôn mặt ngây-thơ-vô-số-tội, nhưng nếu ba tôi nghe câu nói ấy ông sẽ tát tôi một cái vì lếu láo, nhưng may quá; ông đã đi học tập cách nơi tôi đứng hơn một ngàn cây số. Thôi ở đâu cũng được; con xin chia sẻ chút đỉnh gian khổ cùng ba…
Tôi không “lên núi” lại về dưới một thung lũng dưới chân Dốc Găng, thuộc xã Sông Cầu, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Khánh có thể từ câu nói “trẻ thơ” của tôi và tác động ngầm của anh phó phòng đẹp trai, nhân hậu mà ông trưởng phòng động lòng trắc ẩn…
Lớp tôi chủ nhiệm đa số học sinh là dân biển Ghềnh Đỏ… Các em đọc tiếng Việt rất dễ thương: con tâu, cây te…Tôi dạy Văn và Anh ngữ, học trò của tôi ban ngày đi học ban đêm đi giăng câu hoặc làm du kích, cuối tuần đi rẫy. Có em 17, 18 tuổi đứng cao hơn cô giáo cái đầu. Có những ngày nhớ nhà không chịu nổi, xe cộ khan hiếm khó về, cô giáo bỏ dạy trùm mềm nằm khóc; học trò du kích lại vác súng ra đường chận xe đò lại, gởi cô về Nha Trang…
Những ngày lạc loài trên bục giảng ở một huyện xa, tôi nhớ những buổi trưa Xuân Thọ, lòng bật khóc vì thoáng nghe đâu đó:
“Tiếng gà trưa gáy khan bên đồi
Chợt tôi thấy thiên thu là
Một đường không bến bờ…”
Tôi nhớ ngôi trường Thánh Tâm thân yêu cũng những buổi trưa thanh vắng, tiếng gió qua hàng me xao xác và tiếng bồ câu nghiến từng hạt thóc. Tôi nhớ Soeur hiệu trưởng áo trắng thiên thần không còn nữa mà thay vào là bộ bà ba bình dị tìm đến thăm tôi, thương xót:
-”Con hãy cầu nguyện…”
-” Vâng, con đã và đang cầu nguyện. Suốt đời con luôn cầu nguyện để ngăn mình không làm điều gì xấu (mà làm điều xấu thì dễ hơn rất nhiều so với làm điều tốt, phải không Soeur?) “
Ôi! Cô học trò “văn hay chữ tốt” thầy cô cha mẹ đặt vào tôi biết bao kỳ vọng, bỗng chốc tất cả tan thành mây khói. Nhắm mắt bước về phía trước tôi còn gì ngoài những đứa học trò ngọng nghịu dễ thương?
Lại đến mùa khai giảng, tôi ra trường muộn một tuần vì ba tôi mất; một người bạn dạy toán đã dạy thay cho tôi những tiết đầu năm. Thật kỳ lạ, chúng tôi không cùng ngành học nhưng Tấn và tôi vẫn cầm giáo án của nhau để dạy sau ba mươi phút mà không ai biết đó chẳng phải môn mình được đào tạo (Ôi! những tài hoa mệnh bạc, ở một nơi nào đó – chắc là thiên đàng – nhớ giữ giùm cho Dung một chỗ nha Phạm Tấn Anh). Ông hiệu trưỏng chờ tôi ở văn phòng:
-”Xin chia buồn vì ba cô mất, phòng có gởi giấy mời cô…”
Tôi ngơ ngác:
-”Có việc gì???”
Ông ngần ngừ:
-”Có lẽ chuyển công tác, lớp cô chủ nhiệm không còn học sinh nữa… nghĩa là tụi nó vượt biên ráo trọi rồi… gần cả lớp.”
Tôi nhớ mang máng lời em trưởng lớp:
-”Nhà nước mua lại ghe của ba em đó cô, sửa lại đẹp và chắc lắm. Nghe nói để người Hoa ra đi bán chính thức. Nhà bạn nào lớp mình cũng có phần hùn trong đó hết, khi nào đi em kêu cô nghen!”
Phạm Tấn Anh nói với tôi:
-”Tụi nó tìm Dung như gà mắc đẻ, chắc để rủ cô giáo vượt biên?”
Tôi không lên phòng giáo dục, tôi trở ra ngay quốc lộ. Gió mạnh thổi lá bay đầy sân trường, mùa này những chiếc lá bàng vàng khô, đỏ thắm…
“Ngô đồng nhất diệp lạc
Thiên hạ cộng tri thu…”
Không có học trò vác súng hù tài xế đón xe cho cô về…
Không có ba tôi với đôi mắt nghiêm khắc dọa nạt những lần lầm lỗi…
Bây giờ tôi có làm những gì bậy bạ cũng chẳng sợ ai!
Người tài xế quen dừng xe, cậu lơ mở cửa trước cho tôi lên:
-”Mới dạy có mấy ngày mà đã nhớ nhà rồi hở cô giáo?”
Tôi cười, nước mắt theo mưa rơi xuống, cảm ơn những hạt mưa bé bỏng che giấu cho tôi một chút hồn mềm yếu…
Ô hay ! tôi mà cũng còn nước mắt???!!!
Tôn Nữ Thu Dung
Tương Tri 
Dung ơi, kỉ niệm ngày đầu đi dạy của Dung dễ thương quá, làm Thanh nhớ lại ngày đầu đứng trên bục giảng ở Đa Lạt, buồn quá chừng luôn.
ThíchThích
Ô hay ! tôi mà cũng còn nước mắt???!!!
Thật không ???
ThíchThích
Tôi không “lên núi” lại về dưới một thung lũng dưới chân Dốc Găng, thuộc xã Sông Cầu, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Khánh có thể từ câu nói “trẻ thơ” của tôi và tác động ngầm của anh phó phòng đẹp trai, nhân hậu mà ông trưởng phòng động lòng trắc ẩn…
Hình như ông phó phòng đẹp trai, nhân hậu này có nợ với Tôn Nữ Thu Dung từ kiếp trước???
ThíchThích
Không , Cả hai đều mắc nợ nhau !
ThíchThích
Đọc “chiện ni” của Chị Thu Dung, chính em cũng “thấm” buồn…Một ký ức như sát muối vào lòng… “rướm máu” hằn thẹo đến tận bây giờ…
_ “Cô này đậu đầu khóa, có danh sách ở trường điểm ở thành phố, nhưng vì lý lịch nặng…hơn nữa cô ấy là một nhà văn”
_”Anh không thấy sao? Dòng Tôn Nữ con vua cháu chúa, phải lên núi cho biết mùi…”
Đó là “tiêu điểm”phát huy dân chủ, đầu tư giáo dục thời tiền XHCN ở Nước ta, nên những kẻ “sinh ra” hổng chọn “cửa sinh”(như Chị), được chiếu cố lọt vào vòng chung khảo “tuyển dụng ưu tiên”… để “biết mùi”…mà thấm suốt đời?
ThíchThích
Hú hồn ,mình vẫn còn theo đuổi nghể giáo gần 40 năm .Nghĩ lại ,mình thấy cũng can đảm , xứng đáng… là anh của em Hùng (Nguyên Vi)…
ThíchThích
Anh Nghĩa sợ thiên hạ không biết tên NV hả? Nhưng dù sao NV cũng cảm ơn anh đã…quảng cáo giùm cái tên…tặc tử này!
ThíchThích
Tui hiểu sự can đảm của anh TVN và Hùng mập rồi đấy nghen!
ThíchThích
NV giá rẻ bèo, tính móc hàm có 51,7 kg thôi, ông Tạ ơi! Ốm nheo, mập gì…
ThíchThích
Chắc là chiều cao khiêm tốn… tui thấy trong hình cũng thù lù mà!
ThíchThích
Trời ạ, chắc thịt xương NV ăn ảnh…!!!
ThíchThích
TD ơi, không hiểu sao comment nhập 2 lần?, TD delete giùm một cái nhé. Tks.
ThíchThích
Một câu chuyện rất dễ thương, đọc rất cảm động nhất là những ai từng là “dân miền Nam”đi dạy học, vào những năm ấy! Dốc Găng, Thu Dung gợi nhớ một cái dốc kinh khủng ở Sông Cầu! Rất may cô giáo chỉ nghe học trò nói “con tâu, cây te” chứ nếu trả lời câu hỏi của cô : “Đề này cô ra dễ hay khó? Học trò trả lời: “Cô ra đề dở (dễ) quá!” thì chắc là khóc thét! Chúc mừng TD gặp lại học trò xưa sau hơn 30 năm.
PS: Có một anh Phạm Tấn Anh trước dạy học,bây giờ ở Cam Ranh, chủ một nhà trẻ nho nhỏ nhưng anh bị “lãng tai” cả chục năm rồi. Không rõ có phải anh này?
ThíchThích
Phạm Tấn Anh bạn Dung dạy Toán mất 3 năm rồi …Bạn dạy giỏi lắm sau đổi về Nha Trang dạy trường chuyên Lê Quý Đôn và Thái Nguyên. là em trai thầy Phạm Tấn Phước nhà ở đường Lê Lai gần nhà thờ tin lành.Anh Quý biết thầy Phước không ?
ThíchThích
Anh Phước là đồng nghiệp nhưng vai đàn anh, nghe nói là em trai của hai bà chủ sạp vải lớn ở đường Độc Lập (Phạm Thị Một & Phạm Thị Hai)
ThíchThích
Dạ đúng là thầy Phước nhà có 2 sạp vải lớn nhưng không liên quan chi tới Phạm Thị Một , Phạm thị Hai cả ( đồng nghiệp buôn bán thôi )
Nhớ hồi nhỏ Dung hay chạy ra tiệm vải của mẹ thầy xin vải dư về may áo búp bê . ( mẹ thầy là bạn mẹ Dung ), lúc đó Phạm Tấn Anh cũng nhỏ như Dung vậy …mẹ thầy nói với khách hàng :” vải này bền lắm , thằng con tui ( chỉ vô Phạm Tấn Anh) ở dơ như quỷ mà giặt hoài hỗng rách .” Tấn Anh cãi liền : “con đâu có cái áo nào loại này “. Dung lật đật đính chính : ” dạ áo đó con mặc chớ hông phải Tấn Anh , giặt hoài cũng hỗng bay màu “. Má Tấn Anh khen Dung thông minh còn chê Tấn Anh con cái gì mà ngu quá !!! Khi đi dạy rồi , Tấn Anh cũng cứ kể chuyện này hoài cho đồng nghiệp nghe để chứng tỏ Tấn Anh hiền lành lương thiện còn Dung thì láu cá … Nhưng mà Dung không giận Tấn Anh vì Tấn Anh dễ thương luôn giúp đỡ mọi người …Sau Tấn Anh lấy cô em con dì của Dung mà cũng không chịu kêu Dung bằng chị đâu . Khi Tấn Anh sắp mất , Dung vào bệnh viện thăm , chỉ mình Dung nói chuyện vì Tấn Anh không nói được nhiều …nhưng khi về Tấn Anh dặn : mai tới nghen Dung …và không có ngày mai nào nữa …
ThíchThích
”Mới dạy có mấy ngày mà đã nhớ nhà rồi hở cô giáo?”, tui lỡ có làm lơ xe khách, cũng hỏi cô giáo câu này!
Câu chuyện là một kỷ niệm khó quên, à mà sao chị TD nhớ dai thế nhỉ…
ThíchThích
Những kỷ niệm vào đời không thể nào quên đâu Nguyên Vi .
ThíchThích
Chợ Huyện Sông Cầu bây giờ đẹp lắm , chắc cũng không còn ma nữa…Tiểu thư rất ngưỡng mộ mối thâm tình giữa cô giáo và học trò suốt 30 năm thất lạc và tìm kiếm .
Xin chia vui cùng chị Thu Dung.
ThíchThích
“Bây giờ tôi có làm những gì bậy bạ cũng chẳng sợ ai!”
Bây giờ= thời điểm cô giáo “mất dạy”? và, nhờ “mất dạy” cho nên viết văn, làm thơ dữ (*) hơn?
(*) DỮ: dân Nẫu nói DỮ có nghĩa là NHIỀU đấy
(qua thương em dữ lắm = qua thương em nhiều lắm)
ThíchThích
“Không có học trò vác súng hù tài xế đón xe cho cô về…
Không có ba tôi với đôi mắt nghiêm khắc dọa nạt những lần lầm lỗi…
Bây giờ tôi có làm những gì bậy bạ cũng chẳng sợ ai!”
Tui chịu ba câu này. Nhất là câu cuối.
ThíchThích
Bạn Lưu Thy , thoạt tiên , tôi huênh hoang nghĩ vậy , nhưng mãi cho tới giờ này tôi vẫn chưa làm được cái gì bậy bạ cho thỏa chí !
ThíchThích
Hết giờ rồi, TD ạ!
ThíchThích
Bởi vậy mới ân hận nè .Phải chi , phải chi …
ThíchThích
Tuần rồi , qua FB, các học trò ( lớp đầu tiên khi tôi mới ra trường ) Ở NORWAY tìm được tôi .Tôi gởi bài viết này đến các em như một lời xin lỗi vì sao tôi bỏ trường , bỏ lớp để về NhaTrang không một lời từ giả để chúng ta thất lạc nhau đến 30 năm. Ngày ấy học trò còn con nít và cô giáo cũng vừa qua thời con nít , nên ứng xử có phần con nít . Tức , khóc , bỏ dạy …
Học trò và cô giáo thân thiết với nhau đến độ cả hội đồng giáo viên muốn tìm hiếu em nào đều phải hỏi côTNTD !!!
Đồng thời cũng cảm ơn chị Oanh , anh Khôi , anh Tường , anh Thái , anh Tâm , Phạm Tấn Anh, bạn Diệp Thế Thân , bạn Lập , Hương Giang v.v… đã ưu ái giúp đỡ , hướng dẫn , che chở, dạy giùm… những ngày tôi nổi khùng không thèm lên lớp .
Cảm ơn gia đình bạn KIM . LIÊN , gia đình anh Võ Tấn Quang ( hai địa chủ điển hình của Chợ Huyện )cứ bắt cóc cô giáo về nhà ăn cơm vì quá xót xa khi thấy bữa cơm tập thể của trường .
Cảm ơn BÀ SÁU CÀ , bán tạp hóa trước trường cứ nói : Tối qua ngủ với bà chơ trong phòng con ngủ hồi đó chứa xác mấy ổng…
Cảm ơn các Phụ Huynh ở Ghềnh Đỏ đã có nhã ý để giành cho cô giáo vài chỗ mà vì không có phước nên cô giáo phải tự bon chen!!!
Cảm ơn Kim Cương , Lê Dũng , Thanh Phạm… và các bạn của em đã email cho cô…
Cuối cùng , xin cảm ơn cuộc đời vẫn có những mùa phục sinh đẹp đẽ
ThíchThích
Hừ… Quên cảm ơn tui!!!
ThíchThích
Thi ân bất cầu báo mới xứng đáng là nam nhi đại trượng phu …
Chứ suốt ngày cứ chăm chăm chờ tui cảm ơn thì có mà chờ suốt đời …
ThíchThích
Thi ân bất cầu báo mới xứng đáng là nam nhi đại trượng phu …
Tui là Tiểu trượng phu mà!
ThíchThích
Bạn Tạ Chí Thân mến . Bạn có biết để nói lời cảm ơn này tôi đã để dành đến 30 năm không ? Được thôi , nếu bạn muốn …tôi cũng sẽ để dành lời cảm ơn đến bạn 30 năm sau nữa .
ThíchThích
Lời cảm ơn mà có lãi suất, 30 năm sau chị TD nói lời cảm ơn là cà lăm, tắt thở luôn, ông Tạ sẽ tốn tiền nhang khủng!
ThíchThích