Tôi vừa nhìn thấy một đốm sáng bay lượn loanh quanh bên trong khu vườn thánh. Những giai điệu trầm đục từ đâu đó ngân lên rồi im bặt. Đốm sáng đó biến mất. Có thể nó đã tìm được nơi chốn khác để nương náu. Có thể nó cũng chẳng cần và muốn trở lại khu vườn nằm chĩn chện trên mặt đất, trong bóng đêm mờ tỏ kia nữa.
Trí não tôi mờ mịt, không thể nghĩ thêm được điều gì, ngoài những ám ảnh. Câu chuyện mà kẻ lữ hành hôm nọ dừng lại bên đường, hứa kể nốt cho tôi nghe chỉ còn là chót lưỡi đầu môi, bay theo gió tự hồi nào. Đến cả cái vẫy tay từ biệt cũng chẳng kịp nữa. Lão ra đi vội vã. Lão khuất dần sau dải nắng trưa đổ xuống thành một vệt đen dài lầm lũi. Cái bóng ấy tưởng chừng không thể nào tan đi được. Lão đi mất rồi, chẳng có bản thánh ca du dương thánh thót, hoặc bổng trầm lên xuống. Tôi biết điều đó. Tôi nghi ngờ những đốm sáng. Chúng chỉ như ngọn đèn dầu le lói, cháy leo lét phía sau màn đêm ở khu vườn thánh âm u. Chỉ có một bầu trời rực đỏ, chói lòa bao trùm lên toàn bộ cỏ cây, những mái tôn nóng rẫy bỏng rát khi tháng tư vừa chạm vào từng ngõ nhà, từng góc đường chảy nhựa, từng cái nhíu mày của một ông già đạp xích lô giữa phố.
Tòa tháp mang tên ánh sáng ngập ngụa vào buổi ngày đầy rẫy những thứ không thể nào định hình nổi. Tôi tưởng tượng ra thế. Và, thứ mà tôi hoặc không phải tôi đang nhìn thấy chỉ là cái mạng nhện đan bện vào nhau dày đặc như một mê cung quen thuộc đã được xây dựng từ lâu lắm rồi. Đôi mắt tôi mờ mịt nhắm tịt lại. Tôi nghĩ, nếu bịt cả hai mắt và lắng nghe bằng hai tai chưa chắc đã thấu cảm được thế giới, hay nhận ra được những luồng ánh sáng mờ ảo trong đêm tối, đâu đó quanh chỗ mà tôi đang ngồi, hoặc là nơi nào khác. Nhưng cũng có khi, tôi thấu cảm được. Đó là khoảnh khắc, như nốt trầm đũng nước ở mỗi khuông nhạc, khiến tôi đau đớn và xót xa ngập ngụa.
Linh hồn không hẳn là ánh sáng chói lòa, trong vắt, thanh khiết. Những linh hồn bị vấy bẩn, chúng thường tồn tại dưới dạng đùng đục hoặc mờ mịt đen đúa, khó tan dưới bầu trời. Tôi đã thấy những linh hồn nặng trĩu trong bóng đêm, trong khu vườn thánh. Đâu phải chết là hết. Mẹ tôi thường bảo: đừng bao giờ đánh mất linh hồn, đừng bao giờ tráo đổi linh hồn cho quỷ dữ. Tôi bướng bỉnh cãi mẹ: nếu như thể xác còn nhiều ham muốn đến thế, làm cách nào để người ta gìn giữ lấy linh hồn. Mẹ cười hiền, tay khuấy nồi cám lợn, không ngẩng đầu lên, chỉ thì thầm: linh hồn sẽ được cứu rỗi. Tôi ngước lên bầu trời đêm đầy sao, một vệt sáng vụt qua. Tôi bất chợt nghĩ đến nụ cười của bố trong giây phút hấp hối…
Thỉnh thoảng, linh hồn cũng làm một cuộc dạo chơi bằng cách hóa thành những đốm sáng lang thang, lúc mờ lúc tỏ, lúc lấp lánh đẹp như những vì sao trên bầu trời đêm. Nhưng có khi tôi phát hiện, đôi lúc nó lại đen đúa một màu buồn thảm, u uất. Linh hồn chưa được giải thoát. Linh hồn vẫn sống. Người ta cho rằng, chết mới về với cát bụi. Tôi nghe bạn nói: khi đang sống cũng có thể là cát bụi rồi. Vậy, tôi cả quyết, linh hồn nên về với cát bụi ngay khi còn sống.
Tôi lẩm bẩm tự hỏi. Ai dám nhốt những đốm sáng ấy lại, trừ phi chúng tự nguyện bị giam cầm. Chết chưa phải là hết. Thế giới này, chắc là, không chỉ có âm – dương, không chỉ có ranh giới của thể xác và linh hồn. Đừng đổ lỗi và quy kết bằng cách nghĩ rằng: ngoài chúng ta, ngoài cái bản thể sinh học tồn tại dưới dạng nào đó, thì còn có những thế lực siêu nhiên khác. Phải chăng, đôi khi chính chúng ta, lúc mệt mỏi và thờ ơ bên đời tấp nập, tạo ra nó bằng ảo tưởng, rồi từ đó sự thật tạc thành? Và sau đó, chính sự thật lại khiến ta luôn hãi hùng khiếp đảm.
Bỗng dưng, tôi nảy ra cái ý định muốn nhìn thấy những đốm sáng chập chờn, chỉ để xác minh điều mà tôi đang suy đoán liệu có đúng hay không? Tôi đến vườn thánh quen thuộc, chỉ duy nhất đêm nay thôi. Tôi đã thấy nó. Cái đốm sáng vừa kịp lóe lên, rồi bay vút vào không trung. Tan biến. Tắt lịm. Trả lại cho đêm sâu một bản giao hưởng u ám trong khu vườn đầy những thập giá đang chen chúc lẫn vào từng vuông cỏ.
Không chỉ có xác thịt mới chết. Linh hồn là thứ mà quỷ dữ thường khao khát nhất. Tôi biết là thế. Bởi lẽ, tôi đã thấy một đốm sáng khác biến thành luồng khói đen trong chớp mắt. Tôi nghe đâu đây có tiếng cười rờn rợn ma quái của người đàn bà có đôi mắt u tối vừa đi ngang bên ngoài vườn thánh. Nhà Chúa không phải linh hồn nào cũng được phép bước chân vào. Mặc dù Chúa vẫn luôn thong thả làm công việc quen thuộc của mình, cứu rỗi các linh hồn.
Dưới những ngôi mộ đá chỉ là xác thịt đang phân hủy hoặc đã thành mấy nhúm xương vụn. Tôi nghĩ thế và đứng dậy. Giọt nước mắt của mẹ trĩu xuống, nhưng ấm áp bao dung. Nụ cười của bố lấp lánh như vệt sáng vừa quệt ngang bầu trời đêm. Sự đơn độc níu lấy linh hồn trong vũ trụ thẳm sâu này và không cho phép nó biến mất vĩnh viễn.

Trần Băng Khuê