Tôi đến khổ với Thu Hương.
Là bạn của chị tôi, vì vậy tôi phải gọi cô bằng chị cho phải phép, chứ thực ra Hương hơn tôi chỉ một tuổi. Nếu là bạn tôi Hương phải gọi, không anh thì cũng tên như bao cô khác cùng chung lớp. Đó không phải lí do để tôi than khổ mà vì một cái khác. Cái nầy lỗi trước là do tôi. Cái thói hay khoe khoang không phải cách của thời mới lớn. Cái thuở mười sáu mười bảy cũng võ vẽ yêu đương và thư tình cứ là đầy trong trang vở.
Đi học tôi khá nhất môn văn. Cứ mỗi kì thi cá nguyệt là từ đệ nhất đến đệ nhị cấp, thằng tôi cứ ôm bài thi Việt Văn về làm sơ-mi. Hai từ sơ-mi thì chỉ có khoảng thời gian đi học trước 75 mới biết. Nghĩa là trò nào cao điểm nhất trong bất kì môn thi nào là ôm bài về nhà làm thứ tự điểm cho Giáo Sư dạy môn đó. Đó là vinh dự và là niềm hãnh diện cho bất kì ai. Bạn bè nhìn với đôi mắt ngưỡng mộ có pha tí tí tị hiềm. Cánh tóc dài thì luôn đưa tia nhìn trìu mến đến với mấy nhân vật nầy.
Tôi thường ra cái vẻ ta là nhân tài. Vậy mới khốn. Bà chị có lẽ nghĩ tôi sẽ là một nhà chi đó lớn lắm trong tương lai nên khoe tôi với bạn của bà, trong đó có Thu Hương. Cô đến và nhờ tôi viết tình thư.
Chả là Hương và Tuấn yêu nhau. Tuấn là dân sống bằng nghề sửa xe tải. Nhà có garage bề thế ở thị trấn. Hương tốt nghiệp lớp ba trường làng thì chia tay bút mực. Tuấn thì tôi e là thấp hơn vì những lá thư anh ta gửi cho Hương, tôi thẩm định trước khi trả lời, phải đọc và chí ít cũng cả ngày mới thẩm thấu hết ý tứ.
Thoạt tiên tôi khoái lắm vì tài năng được công nhận, kế tiếp là Thu Hương chung tiền. Nhà Hương tương đối có ăn có để. Hương cũng làm ra tiền nhờ nghề thợ may. Không biết họ yêu nhau ra làm sao mà cứ luôn luôn giận hờn. Mỗi lần vậy là Tuấn viết thư xin lỗi, Hương vất tiền ra nhờ tôi viết trả lời. Cô lớp ba nên chữ nghĩa như gà bới, tôi thì thuở ấy, nói không phải khoe, văn đã hay thêm cái chữ tốt. Nội san hoặc báo tường do tôi đích thân viết và trang trí. Và riết rồi tôi đâm chán cái nghề viết thư tình mướn kiểu nầy. Cứ hai ngày một lá thư thì ai đâu luận ra được ý để mà viết. Thực là chán chết đi thôi.
Chán đến độ mỗi lần bóng Hương thoáng ở đầu ngõ là tôi trốn. Nhưng có trốn cũng không thoát. Khổ lắm, có mỗi một đề tài là giận hờn trong yêu đương thì có thánh cũng bó tay chịu trói. Có lần tôi hỏi sao chị không gặp ảnh mà giải quyết vấn đề phải nhanh gọn và đẹp hơn không? Té ra là như thằng tôi, Tuấn ta tuy tướng tá bặm trợn, mình mẩy toàn dầu nhớt, tay chai sạn bởi cờ lê, mỏ lết nhưng yêu nhau qua thư là chính, còn có gặp nhau thì thanh thiên bạch nhật thì chớ, thêm cái đông người mới không bối rối. Điều nầy hôm nay, trong kỷ in tờ nét nầy nói ra bầy trẻ cho rằng tôi xạo chúa. Nhưng thật vậy. Nói chi cho xa xôi, chả phải là ông Đỗ Trung Quân viết rằng … là bài thơ còn hoài trong vở, giữa giờ chơi mang đến lại mang về đó sao? Cái thời yêu nhau của những năm cuối thập niên 70 kỷ 20 thường là vậy.
Chuyện xẩy ra về sau tôi càng cực hơn dù có đồng minh. Hè năm ấy để chứng tỏ mình là tao nhân mặc khách như ai, tôi và những người bạn quyết dựng nên một thi văn đoàn. Không lí những kẻ yêu văn thơ đến nhiệt cuồng, thành tích là được thầy cô khen nức nở. Lại có thơ, có truyện in trong nội san, đặc san mà không dựng được một sân chơi cho mình sao? Vậy là Tôi, Ngô và Trịnh ra sức đi săn thêm vài tao nhân khác để dựng hội.
Ngô cùng trường, nhưng học trên tôi một lớp. Lớp trên mà chơi với lớp dưới là không đùa. Chẳng qua là tài văn của tôi đã vươn ra khỏi ngưỡng cửa… lớp và lan ra đến tận mọi ngõ ngách trong sân trường, vì thế Ngô mới hạ mình xem tôi là bạn. Tuy hơn tôi hai tuổi nhưng Ngô cũng cho tôi mày mi tao tớ cho thân mật. Với Ngô tuổi tác chả có kí lô gì trong trường văn trận bút. Thi văn đoàn được lập có tên Nắng Sân Trường chủ nhiệm là Ngô, phó là Trịnh còn thằng tôi là Thư Ký Tòa Soạn. Bài vở thì cả ba đi vận động.
Trịnh chuyên thơ. Thơ của Trịnh phải nói là chỉ dưới thiên tài một chút thôi. Bằng chứng là ngọai trừ ngưỡng mộ Trịnh tôi còn ganh với nó nữa. Hể cứ đọc thơ của Trịnh là tôi biết mình là con chí mén bên con chí đực, có tức không? Lúc đầu tôi cũng có võ vẽ thơ, nhưng sau khi biết mình không ra ôn gì trước Ngô và Trịnh tôi lui về gò lưng với truyện. Trịnh yêu thầm một em bên trường Trinh Vương. Tên nàng là Kim Loan. Nhà nàng cách nơi cư ngụ của lũ chúng tôi hai cây số. Bằng cách lội bộ toát mồ hôi Trịnh lôi tôi và Ngô đến nhà nàng, mời nàng tham gia cái gọi đoàn thi văn. Trịnh đẹp trai, cao ráo, lại tài năng. Nó và Kim Loan nếu mà ra một cặp thì phải gọi là hết ý. Kẹt cái Kim Loan đi học thường cặp kè với một anh trên Trịnh một lớp. Chắc chắn là Kim Loan không ngó chi đến tình nên thơ Trịnh chất chứa sầu buồn. Tôi thì đang thất vọng bởi yêu dám tỉnh tò luôn nhưng nàng chê tôi là ranh con nên văn chương cũng ủ ê. Hôm đó tại văn phòng hội là nhà tôi. Ngô cười khà khà mà rằng:
– Hai thằng mầy đúng là đồ ủy mỵ. Con gái là cái thớ gì mà bây quan trọng quá?
Tôi ra cái vẻ am hiểu tình trường:
– Mày thì biết khỉ gì. Không nghe câu sống mà không có tình yêu là chết mà biết thở à?
Đúng lúc ấy Thu Hương có mặt.
Cũng cần diễn tả qua tí nhan sắc của nàng. Hương thấp thấp nhưng không ú. Dáng nhỏ nhỏ thanh thanh, tóc dài đến vai. Mắt xanh như lá hành, môi đỏ như tương ớt, da trắng như giá sống. Ăn nói thì phải nói đúng dịu dàng và duyên dáng. Cô thân mến gật đầu chào rồi gọi tôi ra ngoài nói nhỏ. Chuyện chi thì từ đầu tôi đã nói. Vậy là sau đó tôi cầm lá thư của bạn tình cô, chuẩn bị vắt óc trả lời. Thấy tôi vuốt mép(dù chả có cọng ria nào) đăm chiêu. Ngô hỏi:
– Nhỏ nào vậy?
Vậy là bao nhiêu nổi khổ về Thu Hương tôi đem ra tâm sự với hai nhà thơ lớn. Nghe xong Ngô gật gù:
– Mày đưa lá thư tao coi thử.
Xem xong Ngô trầm ngâm:
– Để tao viết rồi mày sao y lại.
– Có lý đa. Mày giúp tao cái. Mỗi lần nó cho tao một trăm ( Lúc đó một ổ bánh mì thịt đặc biệt chỉ bốn chục đồng) tao chia mày năm chục.
– Khỏi, tao không cần, cho mày hưởng hết luôn.
Nhưng khi nhận cái hồi âm từ Ngô. Đọc xong tôi không duyệt:
– Mày viết vậy là không ăn, sao lại nói đến chia tay. Con Hương không muốn vậy đâu.
– Mày dốt quá. Là giả vờ nói chia tay cho thằng sửa xe nó sợ, hiểu không? Phải xé chuyện ra mới có đề tài mà viết chớ, đúng không?
Tôi nghe cũng có lí, nên bàn với Thu Hương rằng chị phải làm giá một tí, phải ra vẻ mình con nhà vân vân và vân vân. Vậy là nường đồng ý. Lá thư được tống đi và vấn đề đương nhiên căng như giây đàn. Không phải sao? Bên viết thư xin lỗi chuyện đã qua, bên bảo thôi ta nên chia tay. Cả ba lần như vậy, và tất nhiên tình của Hương và Tuấn có nguy cơ tan vỡ. Chả có thằng nào không tự ái khi mình ỉ ôi mà người đẹp cứ đòi chia với lìa. Sau đó Tuấn chả thư từ gì ráo. Và vậy là tiếng thở của Hương thăm thẳm dài. Cô hoảng lên khi thấy bạn tình có vẻ như muốn chia thì chia.
Mọi diễn biến đều lọt vào tầm ngắm của Trịnh. Trịnh nói riêng với tôi:
– Mày mắc vô mưu thằng Ngô rồi.
Tôi ngu si:
– Mưu gì?
– Tao nói có sai cho trời sập đi. Thằng Ngô cố tình chia lìa cặp Hương Tuấn.
Tôi tiếp tục ngu:
– Chi vậy? Chia mà tế bà nó hả?
Không ngăn được Trịnh mắng luôn tôi:
– Mày ngu không can được. Văn thơ gì cái loại mày. Mày không thấy thằng Ngô nó có tình với con Hương à.
Tôi ngớ người ra một lúc, không tin điều Trịnh nói. Sao lại có thằng mưu mô kì cục vậy kìa? Ngẫm một hồi mới ngộ ra. Không loại trừ Ngô si tình người đẹp rồi tung chiêu thức nầy ra để chia uyên rẽ thúy. Rẽ được rồi Ngô nhảy vô. Có lí lắm. Tôi hỏi Ngô:
– Mày thích bà Hương phải không?
Vậy là Ngô tâm sự rằng mới gặp Hương lần đầu cu cậu đã bị mái tóc, dáng đi, điệu cười của nường mê hoặc. Nay diễn biến trên tình trường đã nghiêng về chiều có lợi cho Ngô. Nên với tư cách là bạn bè, lại cùng hội thơ văn Ngô xin tôi và Trịnh ủng hộ hắn nhập cuộc chơi:
– Thì làm hoa cho người ta hái, mày muốn thì làm sao đó thì làm. – Tôi nói.
– Tao nhờ mày đưa dùm tao một lá thư cho em.
– Ok. Có gì khó đâu.
– Có cái hơi khó…
– Cái gì?
– Tao viết bằng tiếng Anh…
Không đừng được tôi và Trịnh lăn ra cười. Không phải sao? Lớp ba trường làng viết tiếng em chưa chắc em hiểu, viết tiếng anh đúng là khùng tầm cỡ bao bố tời. Ngô giãi thích:
– Hai thằng mầy dốt đặc. Em đang buồn vì tình tan vỡ. Nay có người khác theo em phải chú ý, thơ tao viết bằng tiếng Anh em phải tò mò, phải nhờ người dịch. Vậy là em sẽ thích thú khi được người có trí thức đeo đuổi. Mà trí thức thì phải hơn thợ sửa xe. Tao nói hai thằng mày nghe có lí không?
– Hết sức là có lí. Nhưng ai sẽ dịch cho nàng nghe, trúng cái thằng chơi ác nó dịch tầm bậy là mày ăn chổi chà đa con.- Trịnh nói.
Ngô nhìn tôi:
– Mày dịch. Chắc chắn là nàng sẽ nhờ mày dịch, đúng không?
Tôi lắc đầu. Tâm sự rằng gì chứ tiếng Anh tôi dốt đặc. Tuy mang tiếng học đến hai ngoại ngữ là Anh và Pháp, nhưng tình thật mà nói tôi chỉ biết yes là vâng, no là không trong anh ngữ, oui là vâng, non là không trong tiếng pháp. Ngô nói:
– Mày cứ thuộc lòng bản tao dịch là xong ngay.
Thực thà mà nói tôi có hàm Ngô tí ơn. Tôi yêu một nường, có nhờ Ngô làm chim xanh. Tuy tình tôi chẳng ra ngô khoai gì. Nhưng làm thằng đàn ông có ơn không trả là đâu có đạo. Vậy nên tôi đồng ý học thuộc lòng bản dịch và chim xanh lại cho Ngô. Tất nhiên là chả có hồi âm hay phúc đáp gì. Nhưng chỉ sau ba lá thư loại nầy Ngô tiến một bước rất rõ. Nó bảo tôi:
– Ngày mai mày dẫn tao tới nhà em chơi được không?
Với tôi, nhà Hương không lạ gì. Nhưng kể ra Ngô gan góc hơn tôi và Trịnh nhiều. Dám tới nhà người mình yêu là ngon cơm. Chả bù tôi với Trịnh chỉ gặp thôi đã run như run thần tử thấy long nhan. Tôi nói với Ngô:
– Nếu mày thích thì đi với tao.
Nhà Hương tuy bằng gỗ nhưng hai tầng. Dưới là tiệm may, trên dùng để tiếp khách. Hương mời ngồi thì chớ còn có nước trà và bánh ngọt tiếp khách. Ngô, tôi và Trịnh được Hương ân cần như thượng khách. Tất nhiên là kịch đã được dàn dựng. Hai thằng chầu rìa tôi rút êm để Ngô muốn đao hay kiếm chi đó giữa trận tình mặc kệ nó.
Sau đó Ngô lúc nào cũng phởn phơ như người bắt được trân châu mã não. Năm tôi đậu đệ thất cha tôi đã thưởng cho một cây đàn guitar. Tôi võ vẻ cũng nhạc nhẽo như ai, ba cái giai điệu từ bô-lê-rô đến van viếc chi tôi cũng tàm tạm. Ngô chả biết chi đàn địch, nhưng cũng ôm đàn mò mẫm bài Anh Yêu Em và hát rằng: “ anh vẫn biết… anh vẫn biết… yêu em là tuyệt vời và tình yêu.. và tình yêu …không đến với riêng ai…
Ngô say sưa đến độ Trịnh phải lôi ra khỏi mộng tình:
– Mày dẹp dùm tao cái. Bài vở cho thi văn đoàn đang ứ đây nè.
Tỉnh mộng Ngô lao vô hoàn tất cho kịp trước niên học mới. Số một của tuyển Nắng Sân Trường được hai chục bài thơ và mươi truyện ngắn. Tổng cộng có ba mươi tác giả. Tôi phải gò lưng gõ máy chữ còn Ngô và Trịnh lo vụ quay rô-nê-ô. Thời ấy in ấn kiểu nầy là dạng sư chứ không đùa. Bìa do Trịnh vẽ. Đến lúc cuối Ngô nói:
– Tao đề nghị như vầy hai thằng mầy nghe được không?
– Nói.
– Tao thấy ba từ Nắng Sân Trường có vẻ con nít quá, mình nên thay một cái tên khác cho lớn chút được không?
Trịnh biểu đồng tình:
– Cũng có lí. Theo mày thì tên gì?
Ngô nói:
– Nắng Thủy Tinh. – Quay qua tôi, Ngô hỏi – được không thằng khùng?
Đang thất vọng vì tình tôi trả lời:
– Tao sao cũng được.
Vậy là Nắng Thủy Tinh ra đời. Nó gồm ba mươi ba cuốn. Ba mươi cho tác giả. Còn ba cuốn. Một, tôi tặng tình tuyệt vọng của tôi. Trịnh cho tình của nó. Còn Ngô tặng em Thu Hương.Trong ba thằng chỉ duy Ngô là thuận buồm mát mái.
Vào năm học mới. Chúng tôi vẫn cố gắng duy trì cho bằng được đoàn thi văn. Và Giáng sinh năm ấy đủ bài cho số thứ hai. Vẫn nhà tôi là tòa soạn. Ba thằng vẫn cứ là những ông trời con sinh sát cho bài được vào tuyển hay không. Hôm ấy Hương đến trên honda 67. Tài xế cho nàng là Tuấn thợ máy. Cả hai vào nhà và họ gửi … thiệp mời đám cưới.
Tôi thường nghe nói đến ba từ chảy chữ nải. Xưa nay tôi chưa biết chữ nải là chữ gì, e là thiên hạ cũng hiếm người có cơ hội mục kích. Và tôi cùng Trịnh đã biết thế nào là chữ nải. Nó buồn xo và dài sọc trên gương mặt của Ngô.
Tôi và Trịnh phá ra cười. Trời ơi cười. Buồn cười quá đi mất. Riêng Ngô cứ như một cao thủ bị tẩu hỏa nhập ma. Xụi lơ.
Và rồi vì chiến cuộc chúng tôi chia tay mỗi đứa một phương trời. Thằng nầy cứ tưởng thằng kia đã chết bởi bom rơi đạn lạc. Ngờ đâu cả ba vẫn sống nhăn. Rất tình cờ tôi thấy Ngô và Trịnh trên một bìa sách. Cả hai bây giờ đã là những nhà thơ có tiếng. Chỉ mình tôi là bận kiếm cơm nên chả ra ôn dịch gì. Tôi gọi điện hỏi thăm về gia đình về sự nghiệp vân vân. Cuối cùng:
– Mày nhớ Thu Hương không?
– Hương nào? – Ngô hỏi.
Tôi không ngờ Ngô đã quên chuyện xưa. Buồn quá tôi hỏi Trịnh;
– A lô … Trịnh hả? Tao nè Trí khùng nè. Mày nhớ tao không?
Chuyện xưa được nhắc lại, nhưng Trịnh cũng không nhớ. Nó trả lời như Ngô:
– Mày hỏi Kim Loan nào? Tao quên mất tiêu rồi. Bốn mươi năm rồi có nhớ gì đâu.
Vậy mà tuần sau bưu tín viên của xã ghé qua nhà và tôi kí nhận hai bưu phẩm. Ngạc nhiên quá tôi mở ra. Và bàng hoàng khi đó là hai tập Nắng Thủy Tinh bản photo.
Đúng là tình đầu mà nếm mùi sầu đố ai mà quên được.
NGUYỄN TRÍ